فەلسەفە-ئیلاهیات-دینناسی

ئارگومێنت بۆ دژە-ڕیالیزمی ئەخلاقی دژە-ڕیالیزمی ئەخلاقی-Moral anti-realism ئەو تێڕوانینەیە کە دەڵێت شتانێک بوونیان نییە بەناوی حەقیقەتی ئەخلاقی، کە بەشێوەیەکی سەربەخۆ و بابەتییانە بوونیان هەبێت. بە سادەی ئەم تێڕوانینە پێچەوانەی ڕیالیزمی ئەخلاقییە کە پێی وایە حەقیقەتی ئەخلاقی سەربەخۆ لە هەموو شتێک بوونی هەیە. جا لێرەدا دوو ئارگومێنت پێشکەش دەکەم کە بۆچی دژه-ڕیالیزمی ئەخلاقی ڕاستە، یەکێکیان لەناو چوارچێوەی ئیمان بە خودا، ئەوی تریان لەناو چوارچێوەی ماددیگەرایدا. ئارگومێنتەکە لەناو چوارچێوەی ئیمان بە خودا: 1. مۆدێلی خەلقی بەردەوام-occasionalism ڕاستە. 2. بڕیاردانی ئەخلاقی/تێفکرینی ئەخلاقی دۆخی ئەقڵین. 3. خودا خالقی دۆخە ئەقڵییەکانە (لە پێشەکی 1 و 2 ەوە). 4. خودا کەماڵی هێزی هەیە، و ئەتوانێت دۆخگەلێکی جیاوازی ئەقڵی دروستبکات کە تێڕوانینی مرۆڤ بگۆڕێت بۆ ئەخلاق. 5. کەواتە حەقیقەتە ئەخلاقییەکان بوونێکی سەربەخۆیان نییە (لە پێشەکی 1 بۆ 4 ەوە). بەرگری لە پێشەکییەکان: پێشەکی 1: تێڕوانینی خەلقی بەردەوام ئەو تێڕوانینەیە کە خودا جگە لەوەی سەرەتا شتەکانی دروستکردووە، ئەوا بەردەوامیش لە بوون ڕایاندەگرێت...

وەڵامی گومانی دروستکردنی هەموو شتێک لە جووتێک لە قورئاندا یەکێک لەو بەرهەڵستیانەی ئەنجام دەدرێت لە دژی قورئان، ئەوەیە کە بەحساب فەرموویەتی هەموو شتێک لە نێر و مێ دروستکراوە لە کاتێکدا ئێمە دەزانین زیندەوەر هەن نێر و مێیان نییە1، کەوابوو ئایەتەکە چۆن ڕاستە؟ وەڵامەکەی شتێکی ئاسانە، ئەویش ئەوەیە بەرهەڵستیکار وشەکان دەگۆڕێ، قورئان نەیفەرمووە هەموو شتێک لە نێر و مێ دروستکراوە بەڵکو فەرموویەتی لە جووتێک دروستمانکردوون، جووتیش قەتیس نابێت لە نێر و مێدا. سەرەتا بچینە لای ئایەتەکان: مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ / الذاريات : 49 وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ / الرعد : 3 جا ئایەتەکان وەک دەبینی وشەی ”زوج“ بەکاردێنێت، ئەم وشەش واتا جووت کە یەکێک لەوانەی جووت دەیگرێتەوە بریتییە لە نێر و مێ نەک بریتی بێت تەنها لەو مانایە، بەڵکو مانای شتێک و پێچەوانەکەشی دەدات وەک ئەرێنی و نەرێنی، موجب و سالب، یاخوود بەرامبەر بوون دەدات وەک شەو و ڕۆژ، گەرم و سارد و هتد... جا کاتێک ئەڕوانیتە تەفسیرە کلاسیکییەکان موفەسیرینیش ئاماژەیان بە چەندین بەرامبەر ب...